Mizofonia: gdy dźwięki nie dają żyć

Jeżeli dźwięki takie jak przeżuwanie, pociąganie nosem, chrupanie, mlaskanie, chrząkanie czy rytmiczne stukanie doprowadzają Cię do szaleństwa, to wcale nie musi znaczyć, że po prostu jesteś wyjątkowo nerwowym człowiekiem: być może cierpisz na dolegliwość nazywaną mizofonią.

Mizofonia to intensywna, irracjonalna niechęć wobec dźwięków, które dla większości osób są neutralne lub niemal niezauważalne. Najczęściej dotyczy to dźwięków związanych z funkcjami ciała, szczególnie z jedzeniem i oddychaniem: żucia, przełykania, mlaskania czy sapania. Słysząc takie dźwięki, osoby cierpiące na mizofonię doświadczają silnego psychicznego i fizycznego dyskomfortu – dyskomfortu, który w poważnych przypadkach może być przyczyną kłótni, zrywania więzi czy nawet wycofania się z życia społecznego. Mizofonii nie należy mylić z dwoma innymi typami uwrażliwienia na dźwięki: fonofobią (lękiem przed określonymi dźwiękami) oraz fizyczną nadwrażliwością na dźwięk.

Gdy dźwięki doprowadzają do szaleństwa

W przeciwieństwie do szumów usznych, które mogą mieć podłoże neurologiczne lub fizjologiczne, mizofonia zawsze powodowana jest przez czynniki neurologiczne. Osoby cierpiące na mizofonię zazwyczaj wykazują szczególną wrażliwość na dźwięki wydawane przez jedną z osób w swojej rodzinie. Mizofonia zdarza się często wśród małżeństw z wieloletnim stażem – staje się fizycznym wyrazem gromadzącej się przez lata niechęci.

Dźwięki udręki: mizofonia a szumy uszne

Choć dolegliwości mizofoników i osób doświadczających szumów usznych wydają się dość odmienne, w istocie rezultaty ich dolegliwości bywają podobne: nerwowość, przygnębienie, często nawet agresja i unikanie kontaktów. Zaburzenia te łączy także to, że nie do końca znane są ich źródła: nie jesteśmy w stanie wytłumaczyć wszystkich przypadków szumów usznych, podobnie jak nie możemy podać definitywnej przyczyny powstawania patologicznej nadwrażliwości na niektóre dźwięki u mizofoników.

Tym, co łączy obie grupy, jest sposób prowadzenia terapii: w obu przypadkach często koncentruje się ona na udzielaniu pomocy psychologicznej i wypracowywaniu pozytywnych wzorców radzenia sobie z przykrymi uczuciami wywoływanymi przez dźwięki. Istnieją pewne przesłanki sugerujące, że mizofonię będzie można leczyć metodami podobnymi do tych, jakie dziś stosuje się w redukcji szumów usznych.